Perhubungan Di Antara Hazad, Risiko dan Bahaya

Perhubungan Di Antara Hazad, Risiko dan Bahaya
(Bahasa mudah untuk kanak-kanak)

Hazad (Hazard) tidak boleh diterjemahkan sebagai bahaya. Bahaya adalah Danger dan Risiko adalah Risk. Hazad secara amnya hendaklah dikenalpasti dan dianalisa. Hazad tidak boleh diterima (acceptable) ataupun dipertimbang-sabarkan (tolerence). Tetapi risk boleh diterima dan dipertimbang-sabarkan secara pengawalan (Risk Control)

Perhubungan di antara hazad, risiko dan bahaya lebih mudah diterangkan dengan menggunakan contoh. Takungan air lecak adalah hazad pencemaran (kimia) kerana sifatnya yang berpotensi mengakibatkan kemudaratan kepada kesihatan kanak-kanak dan keselamatan (mungkin adanya bendasing yang tajam dan sebagainya). Risiko air lecak memasuki tubuh badan (melalui kaki) adalah tinggi bagi kanak-kanak yang meredah kawasan takungan air lecak ini jika dibandingkan dengan mereka yang menjauhi (melalui kawasan kering lain). Bahaya jika melalui kawasan takungan air lecak ini tanpa menggunakan kasut.

Seterusnya untuk pengawalan risiko (mengambilkira kes air lecak ini) dan dipertanggungjawab kepada majikan.

1. Penghapusan mutlak risiko (Risk Elimination). Keringkan air lecak itu secara menyedutnya dengan pam.
2. Pengantian risiko (Risk Substitution). Mengantikan air dengan unsur lain seperti pasir umpamanya.
3. Pengekangkan risiko (Risk Isolation). Terdapat dua cara pengekangan risiko iaitu secara jarak (distance); mengadakan laluan lain. Cara kedua ialah secara penutupan (cover) iaitu menutup kawasan air lecak dengan papan seumpamanya.
4. Kawalan Kejuruteraan (Engineering Control). Sepatutnya tidak boleh berlaku sebarang takungan air jika paras tanah dan sistem peparitan beroperasi dengan baik.
5. Kawalan Pentadbiran (Administration Control). Adanya papan larangan atau pita tali keselamatan yang dipasang di sekeling takungan air lecak ini.
6. Alat Perlindungan Diri (Personal Protection Equipment). Langkah terakhir, jika kelima-lima cara di atas sukar dilaksanakan ialah menerima risiko air lecak dan membenarkan kanak-kanak melaluinya dengan syarat pemakaian kasut adalah dimestikan.

lukmanw@uum.edu.my
http://oshthejourney.blogspot.com/

Berikut adalah keterangan lebih lanjut yang dipetik dari buku;

Ismail Bahari, Ph.D, UKM 2004 (Prof. Dr.) Pengaturan Sendiri Di Dalam Pengurusan Keselamatan Dan Kesihatan Pekerjaan McGraw Hill.

BAB 8: Pengurusan Risiko Keselamatan Pekerjaan

PENGURUSAN RISIKO KESELAMATAN PEKERJAAN

PENGENALAN

Apabila seseorang memperkatakan tentang risiko keselamatan dan kesihatan di tempat kerja, dia memperkatakan tentang kebarangkalian kecederaan berlaku dan impaknya kepada pekerja akibat hazad yang terdapat di tempat beliau bekerja. Kebarangkalian adalah pengukuran adanya peluang atau frekuensi berlakunya kemalangan. Oleh kerana kebarangkalian berlakunya kemalangan dan impak kemalangan boleh dikawal, maka risiko boleh diurus sehingga ia boleh diminimumkan dan diterima.

Adalah tidak praktik untuk mendapatkan tempat kerja yang bebas daripada hazad kerana setiap proses di dalam aktiviti pekerjaan mempunyai elemen hazad. Maka cara yang terbaik untuk mendapatkan perlindungan daripada hazad ini adalah melalui pengurusan risiko yang komprehensif dan berkesan. Pengurusan risiko adalah kawalan proaktif hazad. Ini bermakna melalui pengurusan risiko kita mampu mengenalpasti hazad, menilai risikonya dan seterusnya mengawal risiko itu sebelum ia mengakibatkan sebarang kemalangan dan kerugian. Pencapaian pengurusan risiko perlu dimantau secara berkala dan berterusan bagi memastikan hazad pekerjaan sentiasa dikawal.

HAZAD, RISIKO DAN BAHAYA

Terdapat tiga perkataan asas tetapi penting yang kerap digunakan di dalam pengurusan risiko keselamatan dan kesihatan pekerjaan. Perkataan tersebut ialah hazad, risiko dan bahaya. Ketiga‑tiga perkataan ini kerap kali digunakan secara longgar sehingga maksudnya kelihatan sama padahal ia tidak sama dan ini sangat mengelirukan penggunaanya di dalam operasi.

Hazad

Hazad adalah apa sahaja secara sendirian atau bersalingtindak antara satu dengan yang lain mampu mengakibatkan kemudaratan. Kemudaratan ini berbeza‑beza ketenatannya, daripada yang mengakibatkan kecederaan kecil sehinggalah kepada kematian. “Occupational Safety and Health Assessment Series, 18002” (OHSAS 18002) dan ISO/EC Guide 51:1999 mentakrifkan hazad sebagai punca atau keadaan yang mempunyai potensi mengakibatkan kemudaratan dalarn konteks kecederaan dan penyakit kepada manusia, kerosakan harta benda, kerosakan sekitaran tempat kerja, atau gabungannya. Bahan kimia, sinaran, elektrik, biohazad, sistem kerja tidak selamat adalah beberapa contoh‑contoh hazad.

Risiko

Menurut OHSAS 18002, risiko adalah gabungan kemungkinan (kebarangkalian) dan akibat sesuatu peristiwa berhazad berlaku. Risiko juga boleh ditakrifkan sebagai gabungan faktor‑faktor kebarangkalian berlakunya sesuatu peristiwa malang, dedahan dan impak kernalangan tersebut. Kebarangkalian di sini bermaksud adanya peluang kemalangan itu berlaku. Adanya peluang boleh ditentukan daripada statistik kemalangan. Misalnya, 2 kecederaan berat berlaku di dalam 1 juta jam kerja atau 400 kemnalangan nyaris di dalam 1 juta jam kerja. Dedahan bermaksud kekerapan pekerja terdedah kepada hazad. Seseorang itu mungkin terdedah kepada hazad kimia setiap masa, kadang‑kadang, jarang sekali atau sangat jarang sekali. Kesan kemalangan pula bermaksud magnitud atau impak kemalangan. Di dalam konteks kecederaan, impak kemalangan boleh melibatkan kematian, kecederaan besar, kecederaan kecil atau kemalangan nyaris. Kesan kemalangan juga boleh bermaksud ekstensivitinya, misalnya, jumlah orang yang terlibat, keluasan kawasan terlibat atau kos kerugian dan sebagainya. Impak kemalangan boleh dianggap sebagai kuantiti vektor.

Bahaya

Bahaya lebih menerangkan dedahan relatif seseorang kepada hazad. Perkataan ini lebih bersifat perkataan yang menerangkan atau menunjukkan sesuatu keadaan risiko. Misalnya, seseorang yang sentiasa terdedah kepada hazad berada di dalam keadaan lebih berbahaya berbanding dengan seseorang yang tidak terdedah kepada hazad. Begitu juga asid nitrik pekat adalah lebih merbahaya ditangani berbanding dengan asid nitrik yang telah dicairkan 10,000 kali. Panduan ISO/IEC 51:1990(E) mencadangkan perkataan "BAHAYA" digunakan untuk menarik perhatian kepada keadaan berisiko tinggi. Secara perbandingan perkataan "AMARAN" dan "AWAS" masing‑masing digunakan untuk menarik perhatian kepada keadaan berisiko sederhana dan rendah.

Perhubungan Di Antara Hazad, Risiko dan Bahaya

Perhubungan di antara hazad, risiko dan bahaya lebih mudah diterangkan dengan menggunakan contoh. Asid hidroklorik pekat adalah hazad kimia kerana sifat intrinsik korosifnya yang berpotensi mengakibatkan kemudaratan kepada kesihatan manusia dan kerosakan kepada setengah bahan. Risiko percikan asid ke muka pekerja adalah tinggi bagi mereka yang tidak memakai perisai muka berbanding dengan mereka yang memakainya. Bahaya jika mempipet asid hiroklorik dengan mulut.